WIEŃCE ADWENTOWE – TRADYCJA I SYMBOLIKA

Święta Bożego Narodzenia poprzedza czas oczekiwania, zwany adwentem (advent – przyjście). Jednym z elementów wystroju kościołów w tym czasie są wieńce. Adwentowe wianki pojawiają się także w wielu polskich domach. Rodziny zbierają się przy nich, aby wspólnie się modlić i przygotowywać do narodzin Zbawiciela. Jakie jest ich znaczenie? Czy jest to jedynie ozdoba, która ma stworzyć przedświąteczną przytulną atmosferę?

Kształt wieńców, ich zielony kolor i liczba świec nie są przypadkowe. Wszystko ma swoją głęboką symbolikę. Wieniec adwentowy ma przedchrześcijańskie, skandynawskie korzenie. Został przyjęty przez kościoły luterańskie, gdzie nadano mu nowe, religijne znaczenie i nazwano adwentowym świecznikiem.

W Polsce wieniec adwentowy pojawił się po I wojnie światowej. Jego okrągły kształt jest symbolem jedności i wieczności. Przypomina powtarzający się cykl pór roku, oznacza zwycięstwo Chrystusa i wieczność Boga. Zielone gałązki świerkowe lub sosnowe są symbolem wiecznego życia i znakiem nadziei – na świat ma przyjść Mesjasz, który pokona ciemność, zło i śmierć. Przypominają również wjazd Jezusa do Jerozolimy, kiedy został przywitany zielonymi gałązkami i okrzyknięty Królem. Czerwone wstążki zawiązywane na wieńcu oznaczają miłość Boga, która najpełniej objawia się w narodzeniu Syna Bożego, który stał się człowiekiem. Fioletowe wstążki są znakiem pokuty i nawrócenia w oczekiwaniu na przyjście Mesjasza.

W Polsce wieniec adwentowy plecie się na kole drucianym o średnicy 20-40 cm, przeważnie z gałązek szlachetnych drzew iglastych, takich jak świerk srebrzysty, jodła pospolita, daglezja zielona, sosna zwyczajna, ale także z liści laurowych i mahoniowych. Następnie umieszcza się w nim cztery świece. Wieniec ustawiany jest w widocznym miejscu – w domu na stole, a w kościele – w pobliżu ołtarza, przy którym celebrowana jest Liturgia Eucharystyczna. Rodzina gromadzi się w każdy wieczór niedzieli adwentowej na modlitwę, zapalając przy zgaszonym świetle kolejne świece. Świece są potem zapalane w czasie modlitwy, podczas wspólnych posiłków i spotkań. W kościołach świece zapala się na wszystkich nabożeństwach.

Cztery świece symbolizują cztery tygodnie adwentu i wskazują na najważniejsze etapy historii zbawienia. Zapalane kolejno w każdą niedzielę przypominają o upływie czasu, pokazując, że Boże Narodzenie jest coraz bliżej. „Świeca Proroka” (Świeca Nadziei) zapalana w pierwszą niedzielę adwentu symbolizuje proroków, którzy zapowiedzieli przyjście Mesjasza. „Świeca Betlejem” (Świeca Pokoju) jest zapalana w drugą niedzielę adwentu na pamiątkę miejsca, w którym narodził się Zbawiciel. „Świeca Pasterzy” (Świeca Radości) zapalana w trzecią niedzielę adwentu przypomina pasterzy, którzy jako pierwsi ujrzeli Jezusa i ogłosili światu tę „radosną nowinę”. Niedziela ta nosi nazwę Gaudete („Radujcie się”), dlatego świeca ma przyjemny różowy kolor, który wyraża radość oczekiwania na przyjście Mesjasza. „Świeca Aniołów” (Świeca Miłości) zapalana w czwartą niedzielę adwentu symbolizuje aniołów, którzy objawili się pasterzom w grocie betlejemskiej, ogłaszając im narodziny Dzieciątka Jezus. W całości wieniec adwentowy jest obrazem wspólnoty oczekującej w miłości i radości na swojego Pana.