24 grudnia – Wigilia (łac. vigilare – czuwać, być czujnym)
Przed Wigilią Polacy ubierają choinkę. Pod choinką umieszczane są prezenty, które według tradycji przynosić ma Dzieciątko Jezus lub Gwiazdka.
Wieczorem, gdy na niebie pojawia się pierwsza gwiazda, członkowie rodziny siadają do stołu, by spożyć wieczerzę wigilijną. Uczestnicy wieczerzy wzajemnie łamią się opłatkiem i składają sobie życzenia. Na stole przykrytym białym obrusem z wiązką sianka pod spodem ustawia się o jedno nakrycie więcej, niż wynosi liczba zgromadzonych osób. Dodatkowe miejsce przy stole wigilijnym przeznaczone jest dla niespodziewanego gościa. Innym zwyczajem związanym z Wigilią Bożego Narodzenia jest śpiewanie kolęd:
Wśród nocnej ciszy głos się rozchodzi:
Wstańcie, pasterze, Bóg się wam rodzi!
Czym prędzej się wybierajcie,
Do Betlejem pospieszajcie
Przywitać Pana.
Bóg się rodzi, moc truchleje,
Pan niebiosów obnażony!
Ogień krzepnie, blask ciemnieje,
Ma granice Nieskończony.
Wzgardzony, okryty chwałą,
Śmiertelny Król nad wiekami!
A Słowo Ciałem się stało
I mieszkało między nami.
Tradycyjne potrawy wigilijne (zazwyczaj jest ich 12): barszcz z uszkami, zupa grzybowa, dania z ryb – najczęściej karp smażony i w galarecie, kapusta z grochem, pierogi (np. z kapustą), kluski z makiem, kompot z suszonych śliwek, ciasta: sernik, piernik, keks, makowiec. Zgodnie z polskim zwyczajem potrawy wigilijne powinny być postne, czyli bezmięsne.
O północy we wszystkich kościołach odprawiana jest Pasterka – uroczysta bożonarodzeniowa msza święta. W kościołach ustawiane są choinki i szopka ze żłóbkiem – scenka przedstawiająca narodzenie Chrystusa.
25 grudnia – pierwszy dzień świąt Bożego Narodzenia
Święto rodzinne, spędzane przeważnie w gronie najbliższych. 25 grudnia jest dniem wolnym od pracy.
26 grudnia – drugi dzień świąt Bożego Narodzenia
W Kościele katolickim tego dnia wspominany jest święty Szczepan – pierwszy męczennik, który został ukamienowany za wiarę w Chrystusa. 26 grudnia jest również dniem wolnym od pracy.
31 grudnia – Sylwester
Nazwa tego dnia związana jest z imieniem papieża Sylwestra I (314 – 335), którego Kościół katolicki wspomina 31 grudnia. Tego dnia świętuje się koniec starego roku i początek nowego. Noc sylwestrowa to czas hucznych zabaw i bali, toastów, sztucznych ogni i petard. Niektórzy witają Nowy Rok na głównych placach miast, gdzie odbywają się koncerty i inne imprezy.
1 stycznia – Nowy Rok
Dzień rozpoczynający kolejny rok kalendarzowy. W Kościele katolickim w tym dniu obchodzone jest święto Bożej Rodzicielki Maryi. Pierwszy dzień nowego roku jest w Polsce dniem wolnym od pracy.
6 stycznia – Trzech Króli (Objawienie Pańskie)
Święto kościelne obchodzone na pamiątkę Trzech Króli (Mędrców) – Kacpra, Melchiora i Baltazara, którzy według ewangelisty świętego Mateusza przybyli do Betlejem, aby oddać pokłon nowonarodzonemu Jezusowi i złożyli mu dary: mirrę, kadzidło i złoto.
W kościołach w tym dniu święci się kadzidło i kredę, którą na drzwiach wejściowych mieszkań i domów pisze się litery K+M+B (w nawiązaniu do imion trzech króli – Kacpra, Melchiora i Baltazara) lub C+M+B (łac. Christus mansionem benedicat – Niech Chrystus błogosławi temu domowi). Oznacza to błogosławieństwo dla domu i jego ochronę przed złem. W wielu polskich miejscowościach organizowane są Orszaki Trzech Króli. Święto Trzech Króli jest dniem wolnym od pracy.